بهینهسازی مصرف انرژی در ساختمان از جنبه های مختلفی حائزاهمیت است. راهکارهای کاهش مصرف انرژی را بیان می کنیم.
منظور از بهینه سازی مصرف انرژی، تعیین الگوها و سیاست هایی در مصرف انرژی می باشد که از جنبه اقتصاد ملی ایده آل است و موجب ادامه یافتن و ماندگاری انرژی و ادامه حیات می شود. در این سیاست ها، مشخص کردن سهم اشکال گوناگون انرژی در سبد انرژی هر جامعه و استفاده بهینه روش استفاده از آنها که تضمین کننده کاهش برداشت از منابع انرژی و کاهش پیامدهای حاصل از بکارگیری نادرست انرژی بر روی محیط زیست است، ضرورت دارد. برای کاهش مصرف انرژی در سازه های مختلف، راهکارهای متعددی وجود دارند که مهمترین آنها شامل موارد زیر است:
عایق کاری ساختمان ها در زمان ساخت
یکی از روش های بهینهسازی مصرف انرژی در ساختمان این است که در زمان ساخت ساختمان از روش های مناسب به عایق کاری ساختمان اقدام شود. بدین منظور می توان از متریال و مصالح عایق مانند یونولیت، پشم شیشه، پشم سنگ، فوم های سخت، عایق های حرارتی ایزوبز و … استفاده نمود. این متریال دارای قیمت مناسبی است و عایق کاری ساختمان با آنها، هزینه های ساخت را افزایش نمی دهند. بنابراین نباید از عایق کاری ساختمان ها غافل شد.
کنترل خاموش کردن روشنایی
در هر یک از طبقات باید تمامی تجهیزات روشنایی به یک کلید مرکزی قابل کنترل متصل باشند و یا از یک کلید اتوماتیک به شیوه حساس بودن نسبت به حضور و … استفاده نمود. سیستم کلید باید از خصوصیات به آسانی در دسترس بودن، قرارگیری در محل مناسب، امکان کار کردن به صورت دستی، امکان دادن برنامه های خاص برای کنترل در روزهای تعطیل و … برخوردار باشد.
بهینه سازی موتورخانه
یکی دیگر از روش های بهینهسازی مصرف انرژی در ساختمان ، بهینه سازی موتورخانه می باشد. کلیه ساختمان های دارای سیستم های گرمایش و سرمایشی باید برای بهینه سازی موتورخانه و تنظیم فصلی موتورخانه بر اساس استانداردهای متداول، برنامه ریزی داشته باشند. در بازدید از موتورخانه باید لوله های آبگرم را بررسی نمود و ضمن اطمینان از سلامت آنها به عایق کاری آنها اقدام نمود. بازدیدهای دوره ای حتماً باید از سوی متخصصان و تکنسین های حرفه ای با استفاده از ابزارهای پیشرفته انجام شود. رفع سریع مشکلات و عیوب موتورخانه، اهمیت زیادی دارد و موجب اتلاف کمتر انرژی می شود. زمانی که موتورخانه عایق کاری شود، گرمای آن به ساختمان ورود نکرده و نیازی به افزایش درجه سیستم های خنک کننده نمی باشد.
استفاده از سیستم های کنترل هوشمند موتورخانه
یکی دیگر از روش های مؤثر برای بهینهسازی مصرف انرژی در ساختمان ، استفاده از سیستم های کنترل هوشمند می باشد. در شرایط فعلی برای تنظیم دمای آب لازم برای گرمایش مصرفی ساختمان در موتورخانه، ترموستات های معمولی را به کار می برند. اما این ترموستات ها، معایبی دارند. اخیراً در موتورخانه ها از سیستم های کنترل هوشمند موتورخانه که دارای سنسورهای دمای محیط خارج، لوله خروجی آب از دیگ و مشعل ها و پمپ ها هستند استفاده می کنند. این سیستم با سنجش دمای هوای محیط، دمای آب گرم موردنیاز ساختمان را به گونه ای مشخص کرده که آبگرم لازم ساختمان فراهم شود. این سیستم مانع از تولید گرمای اضافی می شود. همچنین این سیستم ها قابل برنامه ریزی می باشند تا در زمانیکه فردی در ساختمان حضور ندارد، خاموش شود و مقدار قابل توجهی از انرژی صرفه جویی شود.
استفاده از پنجره های دو جداره
یکی از نتیجه بخش ترین راهکارهای بهینهسازی مصرف انرژی در ساختمان ، نصب پنجره های دو جداره می باشد. بیشترین اتلاف انرژی در ساختمان از قسمت پنجره صورت می گیرد. پنجره های دوجداره با ساختاری دو لایه شیشه و یک لایه هوا یا گاز میان آنها، پتانسیل بسیار خوبی برای پیشگیری از اتلاف انرژِی میان داخل و خارج ساختمان دارد. نصب پنجره های دوجداره موجب کاهش 50 درصدی هدررفت انرژی می شود. این پنجره ها به علت داشتن هوا یا گاز در لایه میانی خود، اثر زیادی در عایق کاری حرارتی دارد.
بستن راه های فرار انرژی، از روش های بهینهسازی مصرف انرژی در ساختمان
در هر ساختمانی، بخش های مختلفی برای فرار انرژی وجود دارند. با پوشش کانال های کولر در زمستان، دودکش شومینه، درزگیری اطراف درب ها و … می توان راه های فرار انرژی را بست. بدین ترتیب انرژی موجود در ساختمان حفظ شده و انرژی کمتری به هدر می رود. هنگامی که سیستم های گرمایشی در حال کار کردن هستند، خروج انرژی از راه های فرار سبب کاهش راندمان تجهیزات می شود. با بستن راه های فرار، تنظیم دمای محیط در کوتاهترین زمان انجام می شود. این اقدامات سبب بهبود راندمان تجهیزات سرمایشی و گرمایشی و در نتیجه کاهش مصرف انرژی می شود.
استفاده از پرده های مناسب برای بهینهسازی مصرف انرژی در ساختمان
پرده ها می توانند در کاهش مصرف انرژی بسیار مؤثر باشند. استفاده از پرده های ضخیم و تیره در کنترل میزان نور و گرما مؤثر است. با بهره گیری از این پرده ها می توان مانع از ورود نور خورشید به درون ساختمان شد و از انتقال گرما از داخل به خارج در شبانه روز پیشگیری نمود. پرده ها با تشکیل یک لایه پارچه میان داخل و خارج ساختمان، سبب به حداقل رسیدن انرژی حرارتی می شود. این مسئله سبب تنظیم درجه سیستم های سرمایشی و گرمایشی بر روی کمترین درجه می شود. در نتیجه، ضمن کاهش هزینه ها شاهد صرفه جویی در مصرف انرژی های ارزشمند هستیم.
استفاده از بهترین سیستم های گرمایشی برای بهینهسازی مصرف انرژی در ساختمان
با استفاده از تجهیزات گرمایشی که بیشترین بازدهی و کمترین مصرف انرژی را دارند، می توان در بهینه سازی انرژی نقش داشت. استفاده از رادیاتورهای مناسب و نصب آن در مکان های ایده آل برای بهره وری انرژی بسیار مؤثر می باشد. رادیاتورهای جدیدی که دارای طراحی مناسبی باشند و در مکان خوبی نصب شوند، گرما را به مناسب ترین نحو انتقال داده و مانع از هدررفت انرژی می شوند. تجهیزات گرمایشی باید در مکان هایی نصب شوند که دمای کمتری را تجربه می کنند. استفاده تؤام تجهیزات گرمایشی با سیستم کنترل حرارتی مدرن، در کاهش مصرف انرژی بسیار اثرگذار است. انتخاب بهترین محل برای نصب تجهیزات گرمایشی و سرمایشی، اهمیت زیادی دارد.